Historie Hofje van Samuel de Zee
Het Samuel de Zee’s hof werd in 1723 gesticht door Samuel de Zee. Hij kocht een stuk grond op de Koepoortsgracht (nu Doezastraat) en liet daar tien huisjes voor ‘goede dog niet ryke’ neven en nichten bouwen. Hier wordt ook naar verwezen boven de ingang van het hofje (Doezastraat, tussen huisnummers 14 en 18): “Geeft god alleen de eer voor goede dognie rijke neeven ende nigten deed Samuel de Zee dit bij sijn leeven stigten”.
Samuel de Zee werd geboren als ‘le Maire’ (wat duidt op een zuidelijke afkomst) maar veranderde later zijn naam. Hij was streng gelovig en bepaalde dat er in het Hofje, in de zes kortste maanden van het jaar, iedere zondag les gegeven werd in de ‘Grondregelen van de Gereformeerde Religie’. Hier viel niet zomaar onderuit te komen, want wie zonder geldige reden afwezig was, moest een boete betalen. De boetes werden verzameld in een boetepot en zodra deze voldoende was gevuld, werd een feestmaaltijd gegeven. De ‘zonde’ had zo toch nog een voordeel.
Na zijn overlijden liet Samuel de Zee veel geld (in de vorm van obligaties) na, wat werd gebruikt voor beurzen voor studenten theologie. Vele studenten, waaronder Abraham Kuyper, hebben hiervan mogen profiteren.
In 1743 werd het hofje uitgebreid, waardoor er twee binnenpleintjes ontstonden met in het midden een regentenkamer. De regentenkamer werd later als school gebruikt en in 1883 verbouwd tot woningen. Het hofje werd in 1982 gerestaureerd. Op dit moment bestaat het complex uit 15 woningen. In 2007 en 2008 heeft er groot restauratieonderhoud plaats gevonden onder leiding van het architectenbureau Veldman-Rietbroek-Smit uit Leiden.
De regentenkamer wordt gebruikt als bedrijfsruimte. Het Samuel de Zee’s hof heeft de status rijksmonument (monumentenregister: nummer 24665).